Wraz z pogłębiającym się kryzysem opioidowym w Stanach Zjednoczonych, rośnie również liczba przypadków zakażeń wirusem HCV. Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba przenoszona drogą krwi, która prowadzi do uszkodzenia wątroby. Do zakażenia dochodzi głównie poprzez wspólne używanie igieł lub sprzętu do iniekcji, a także podczas ciąży lub porodu z matki na dziecko. Infekcję można bezpiecznie i skutecznie leczyć bezpośrednio działającymi lekami przeciwwirusowymi (DAA), zatwierdzonymi zarówno dla dorosłych, jak i dzieci.
Dwa nowe badania przeprowadzone przez naukowców z Washington University School of Medicine w St. Louis wskazują na wyraźne nierówności w dostępie do leczenia HCV w dwóch szczególnie narażonych grupach: wśród dzieci oraz kobiet po niedawnym porodzie. Brak leczenia w tych populacjach zwiększa ryzyko długoterminowych powikłań zdrowotnych, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i zgon.
Dzieci: luka w diagnostyce i terapii
Pierwsze badanie, opublikowane w czasopiśmie Pediatrics we współpracy z Massachusetts General Hospital, wykazało, że niewiele dzieci z HCV zostało skierowanych do dalszej opieki specjalistycznej. Analiza ujawniła znaczące różnice w dostępie do leczenia w zależności od rasy, miejsca zamieszkania i wieku dziecka.
Badaniem objęto 928 dzieci zakażonych HCV, zidentyfikowanych w latach 2000–2022 na podstawie zanonimizowanych danych z krajowej bazy. Tylko jedno na osiem dzieci otrzymało leczenie. Dzieci urodzone w latach 2014–2018 miały większe szanse na terapię niż te urodzone wcześniej, co można powiązać ze zmianami w polityce ubezpieczeń Medicaid i szerszym dostępem do leków dla młodszych grup wiekowych.
Zauważono również wyraźne nierówności rasowe i etniczne: w porównaniu z dziećmi czarnoskórymi, dzieci latynoskie miały dwukrotnie, a dzieci białe trzykrotnie wyższe szanse na otrzymanie leczenia. Najmniej skuteczną opiekę odnotowano u dzieci mieszkających na południu Stanów Zjednoczonych.
Choć część tych różnic może wynikać z barier społeczno-ekonomicznych i dostępności placówek zdrowotnych, inne czynniki również mogą odgrywać rolę. – Rodzice mogą zwlekać z leczeniem ze względu na trudność podawania leków małemu dziecku – komentuje dr Megan Curtis, kierująca badaniami. – Z kolei lekarze mogą wstrzymywać terapię, licząc na samoistne wyeliminowanie wirusa, co jednak nie zawsze ma miejsce.
Kobiety po ciąży: niewidzialne dla systemu
Drugie badanie, opublikowane 10 lipca 2025 r. w Obstetrics & Gynecology Open, wykazało, że kobiety po niedawnym porodzie są znacznie rzadziej leczone z powodu HCV niż mężczyźni i kobiety, które nie były ostatnio w ciąży.
Zespół badawczy, w tym dr Curtis i dr Kevin Xu z wydziału psychiatrii, przeanalizował dane administracyjne osób z zaburzeniami używania opioidów i jednoczesnym zakażeniem HCV. Okazało się, że przebycie ciąży wiązało się z o 30% mniejszym prawdopodobieństwem otrzymania leczenia przeciwwirusowego. Tylko 31,8% kobiet po porodzie zostało poddanych terapii, w porównaniu do 40,6% mężczyzn i 35,7% kobiet, które ostatnio nie rodziły.
– Wiele kobiet po porodzie, szczególnie jeśli czują się zdrowe i nie mają objawów, nie traktuje leczenia jako priorytetu – mówi Caroline Cary, studentka medycyny i pierwsza autorka publikacji. – A dostępność opieki nadal pozostaje problemem. Musimy zadbać o to, by nowe matki miały łatwiejszy dostęp do terapii, biorąc pod uwagę poważne konsekwencje zdrowotne HCV.
Potrzeba systemowych zmian
Dla dr Curtis sytuacja jest szczególnie frustrująca, ponieważ obecne terapie są skuteczne, dobrze tolerowane i dostępne. – Leczenie HCV trwa zaledwie dwa do trzech miesięcy i prowadzi do wyleczenia u ponad 95% pacjentów – podkreśla. – Posiadamy wszystkie narzędzia, by wyeliminować HCV. Potrzebujemy tylko większej dostępności i świadomości. Możemy zakończyć historię tej choroby w ciągu jednego pokolenia.
Źródło: WashU Medicine
